Kompleks Napoleona

Zastane struktury władzy mogą wydawać się nam czymś niezmiennym, koniecznym, odwiecznym. W świecie, w którym żył Napoleon, dziedziczne monarchie dzielące między sobą kraje i ludy bez brania pod uwagę ich woli, wydawały się czymś może smutnym, może nieprzyjemnym, ale rzeczywistym, czymś, z czym po prostu należy się pogodzić. Można było być w dzieciństwie, nawet w młodości rewolucjonistą, wodzem wyzwalającym kolejne narody, ale dojrzałość, wejście do świata dorosłych oznaczało zrozumienie, że narody są tylko pionkami w rękach kilku wielkich rodów, dynastii. Napoleon nie musiał uwierzyć, że niepodległość Polski jest czymś sprawiedliwym; wystarczyło, by uwierzył, że jest czymś koniecznym, bo rzeczywistym. Jak miał powiedzieć Polakom bratanek tylżyckiego partnera Napoleona, Aleksander II, lecząc ich w ten sposób z wywołanej zasadą przyjemności „neurozy”: „żadnych złudzeń, panowie”. Czy jednak bomba, którą Ignacy Hryniewiecki zabił petersburskiego politycznego psychoanalityka, nie była właśnie głosem rzeczywistości? Tylko takiej rzeczywistości, której nikt z „dorosłych” wówczas jeszcze za rzeczywistość nie uznawał?



Zasada przyjemności jest ostatecznie zasadą podmiotowości; kieruje nas ku temu, czego my pragniemy. Zasada rzeczywistości jest zaś zasadą przedmiotowości; zmusza nas do uznania tego, czego wymaga od nas świat. Jednak – pomijając już wskazane zagadnienie na ile nasza wiedza o rzeczywistości jest istotnie adekwatna – w szczególności rzeczywistość społeczna czy polityczna, nawet jeśli poprawnie rozpoznana, nie jest czymś czysto przedmiotowym. Świat stosunków społecznych nie jest czymś niezależnym bytowo, ontologicznie od naszej woli. Nie damy rady zmienić wszystkiego, zwłaszcza jeśli działamy w pojedynkę. Ale uleganie zastanym stosunkom w imię dorosłości i dojrzałości, bez żadnej próby oporu i walki, jest błędem poznawczym analogicznym do czynienia tylko tego, co dla nas tu i teraz przyjemne i rozkoszne. Do uznawania za rzeczywiste tylko tego, co przyjemne.


Łącze

https://teologiapolityczna.pl/konrad-wyszkowski-kompleks-napoleona

Komentarze

Prześlij komentarz

Popularne posty z tego bloga

„Polska jest jak obwarzanek”. Polskość jako nienormatywność

Obraz
Zapis dźwiękowy referatu pt.  „Polska jest jak obwarzanek”.  Polskość jako nienormatywność wygłoszonego 25 maja 2025 r. w Warszawie podczas konferencji Kondycja polska. Wczoraj i dziś . Kiedy Józef Piłsudski powiedział „Polska jest jak obwarzanek” chodziło mu o jej kresy, wschodnie i zachodnie. Jego intencją było stwierdzenie, że najbardziej wartościowe sprawy w Polsce rodzą się na obrzeżach, a nie w centrum. Dla polskich nacjonalistów konieczne było więc stwierdzenie, że autor tego bon-motu musiał być „kabotynem”. Jesteśmy być może jednym narodem na świecie, w którym stronnictwo patriotyczne jest rozbite na dwa, biegunowo wręcz przeciwne, „rządzone przez dwie trumny” obozy, z których jeden widzi dobro ojczyzny w minimalizacji (Polska piastowska), a drugi w maksymalizacji (Polska jagiellońska) jej granic. To rozbicie bierze się, jak twierdzę, ze specyficznego charakteru polskości, jej nienormatywności: być Polakiem oznacza nie być przedstawicielem żadnej określonej grupy etni...
Czytaj więcej

Czym jest XXI wiek w dziedzinie filozofii i jak zostanie zapamiętany?

Obraz
Wiek XXI – stawiam hipotezę – zapamiętany zostanie jako stulecie całkowitego powodzenia, a przez to też klęski projektu uczynienia filozofii nauką. Okaże się, że pociągnie to za sobą konieczność parcelacji filozofii akademickiej na szczegółowe, wyspecjalizowane subdyscypliny badawcze nauk empirycznych bądź ścisłych. Filozofia zaś w swej istocie objawi się jako sztuka i jako błazeństwo, jako świadczenie o prawdzie słowem i czynem, jako prawdomówność. K. Wyszkowski,  Czym jest XXI wiek w dziedzinie filozofii i jak zostanie zapamiętany? , Teologia Polityczna co Tydzień, Nr 500 Łącze https://teologiapolityczna.pl/czym-jest-xxi-wiek-w-dziedzinie-filozofii-i-jak-zostanie-zapamietany-konrad-wyszkowski
Czytaj więcej

W stronę nowej racjonalności. Hegel, Trentowski i poszukiwania zaginionej prawdy

Obraz
K. Wyszkowski, W stronę nowej racjonalności. Hegel, Trentowski i poszukiwania zaginionej prawdy , Warszawa 2025 W książce piszę o poznaniu i prawdzie, o filozofii spekulatywnej i filozofii dziejów. O Logice Hegla i o Myślini Trentowskiego. Staram się pokazać, że między filozofią wieku XIX i filozofią wieku XXI zachodzi ciągłość problematyki, wynikająca z ciągłości problemów egzystencjalnych, kwestii żywotnych (by użyć wyrażenia Libelta). A zatem, bolączek praktycznych, etycznych, religijnych, politycznych, które mogą zostać dzięki badaniom teoretycznym łatwiej rozwiązane. Nie stronię też od odniesień do myślicieli XX-wiecznych i współczesnych. Jak jestem wobec nich krytyczny, tak też chętnie usłyszę uwagi krytyczne każdego czytelnika. Zachęcam także do kupowania książki, bo jest tania i, dzięki Wydawnictwu Fundacji Augusta hr. Cieszkowskiego , bardzo ładnie wydana. Łącze do dalszych informacji https://kronos.org.pl/ksiazki/w-strone-nowej-racjonalnosci-hegel-trentowski-i-poszukiwania-za...
Czytaj więcej