Posty

W stronę nowej racjonalności. Hegel, Trentowski i poszukiwania zaginionej prawdy

Obraz
K. Wyszkowski, W stronę nowej racjonalności. Hegel, Trentowski i poszukiwania zaginionej prawdy , Warszawa 2025 W książce piszę o poznaniu i prawdzie, o filozofii spekulatywnej i filozofii dziejów. O Logice Hegla i o Myślini Trentowskiego. Staram się pokazać, że między filozofią wieku XIX i filozofią wieku XXI zachodzi ciągłość problematyki, wynikająca z ciągłości problemów egzystencjalnych, kwestii żywotnych (by użyć wyrażenia Libelta). A zatem, bolączek praktycznych, etycznych, religijnych, politycznych, które mogą zostać dzięki badaniom teoretycznym łatwiej rozwiązane. Nie stronię też od odniesień do myślicieli XX-wiecznych i współczesnych. Jak jestem wobec nich krytyczny, tak też chętnie usłyszę uwagi krytyczne każdego czytelnika. Zachęcam także do kupowania książki, bo jest tania i, dzięki Wydawnictwu Fundacji Augusta hr. Cieszkowskiego , bardzo ładnie wydana. Łącze do dalszych informacji https://kronos.org.pl/ksiazki/w-strone-nowej-racjonalnosci-hegel-trentowski-i-poszukiwania-za...

Recenzja "W stronę nowej racjonalności" (Warszawa 2025) autorstwa Jana Grzybowskiego ("Prawda po drugiej stronie", Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej, t. 70: 2025)

Obraz
W 70 tomie Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej ukazała się właśnie recenzja mojej książki „ W stronę nowej racjonalności . Hegel Trentowski i poszukiwania zaginionej prawdy” (Warszawa 2025) autorstwa Jan a Grzybowski ego . W tekście pod tytułem „Prawda po drugiej stronie” polemizuje on z trzecią tezą mojej książki (dokładnie z jej filozoficzną, nie historyczno-filozoficzną częścią), a mianowicie o konieczności przyjęcia możliwości niepoznawalności jakiegoś aspektu rzeczywistości . Nie przekonał mnie, że się myliłem, ale dziękuję mu podwójnie za tę recenzję. Po pierwsze , polemika ta jest dla mnie bardzo cenna, gdyż wskazuje wiele miejsc, które nawet dla wnikliwego czytelnika były – najwyraźniej – niedoprecyzowane lub niewystarczająco rozwinięte. Mam nadzieję, że wzorem najbardziej znanego sopockiego filozofa, Heinricha Rickerta i jego opus magnum, „Przedmiotu poznania”, przyjdzie mi jeszcze wiele razy poprawiać moją argumentację i uzupełniać proponowaną przeze mnie teorię o...

Korzenie duszy: samopoznanie, duchowość i odmienne stany świadomości (dyskusja)

Obraz
„ Doszło do konfrontacji dwóch wizji porządku społecznego: wertykalnej - zakładającej konieczność, zasadność i stałość świata hierarchicznego z silną obecnością autorytetów i statusu jednostki, prezentowanej przez dr Konrada Wyszkowskiego oraz horyzontalnej - antyhierarchicznej, w ciągłym ruchu, dążącej ku zmianie, w silnym połączeniu z innymi jej elementami, nieustannie wzajemnie wpływającymi na siebie, której orędowniczką była mgr Natalia Ambroziak. ” Zgadzam się, że doszło do konfrontacji dwóch wizji porządku społecznego. Ująłbym jednak przedmiot sporu inaczej. Czy człowiekowi współczesnemu brakuje jedynie przynależności do wspólnoty? W moim przekonaniu, brakuje mu też samowiedzy, kim jest, brakuje mu tożsamości. A to jej rozpoznanie jest konieczne, by wiedzieć, do której wspólnoty należy dołączyć. By nie trafić przypadkiem do wspólnoty złej. W każdym razie dyskusję wspominam bardzo dobrze. Z biegiem czasu ma się pojawić nagranie audio. Na razie zamieszczam bardzo udaną grafikę prze...

Czym jest XXI wiek w dziedzinie filozofii i jak zostanie zapamiętany?

Obraz
Wiek XXI – stawiam hipotezę – zapamiętany zostanie jako stulecie całkowitego powodzenia, a przez to też klęski projektu uczynienia filozofii nauką. Okaże się, że pociągnie to za sobą konieczność parcelacji filozofii akademickiej na szczegółowe, wyspecjalizowane subdyscypliny badawcze nauk empirycznych bądź ścisłych. Filozofia zaś w swej istocie objawi się jako sztuka i jako błazeństwo, jako świadczenie o prawdzie słowem i czynem, jako prawdomówność. K. Wyszkowski,  Czym jest XXI wiek w dziedzinie filozofii i jak zostanie zapamiętany? , Teologia Polityczna co Tydzień, Nr 500 Łącze https://teologiapolityczna.pl/czym-jest-xxi-wiek-w-dziedzinie-filozofii-i-jak-zostanie-zapamietany-konrad-wyszkowski

Kompleks Napoleona

Obraz
Zastane struktury władzy mogą wydawać się nam czymś niezmiennym, koniecznym, odwiecznym. W świecie, w którym żył Napoleon, dziedziczne monarchie dzielące między sobą kraje i ludy bez brania pod uwagę ich woli, wydawały się czymś może smutnym, może  nieprzyjemnym , ale  rzeczywistym , czymś, z czym po prostu należy się pogodzić. Można było być w dzieciństwie, nawet w młodości rewolucjonistą, wodzem wyzwalającym kolejne narody, ale dojrzałość, wejście do świata dorosłych oznaczało zrozumienie, że narody są tylko pionkami w rękach kilku wielkich rodów, dynastii. Napoleon nie musiał uwierzyć, że niepodległość Polski jest czymś  sprawiedliwym ; wystarczyło, by uwierzył, że jest czymś  koniecznym , bo rzeczywistym. Jak miał powiedzieć Polakom bratanek tylżyckiego partnera Napoleona, Aleksander II, lecząc ich w ten sposób z wywołanej zasadą przyjemności „neurozy”: „żadnych złudzeń, panowie”. Czy jednak bomba, którą Ignacy Hryniewiecki zabił petersburskiego politycznego psyc...

Stefan Żeromski: Inteligent (dyskusja)

Obraz
Dlaczego „dziennikarz polski z zadeptywania ogniów idei żyje”? Dr Wyszkowski zauważył, że Żeromski nie instrumentalizuje sztuki w służbie narodowej, a przynajmniej nie bezpośrednio. W  Snobizmie i postępie  diagnozował on specyficzną chorobę inteligencji polskiej, czyli snobowanie się na zagranicę, bezkrytyczne przyjmowanie obcych wzorców. Zarzut, że próbuje narzucać artystom służebność i zaangażowanie, zdecydowanie jednak odpierał, przeciwnie – twierdził, że tylko sztuka autonomiczna jest w stanie faktycznie działać na korzyść społeczeństwa. Możemy jednak krytykować sposób, w jaki dzieło artystyczne współbrzmi z kontekstem społecznym. Słaba kultura jest skazana na naśladownictwo, mocna i bogata kreuje zjawiska prawdziwie oryginalne. Łącza https://www.youtube.com/watch?v=7NYqzsNrG8A (nagranie) https://teologiapolityczna.pl/ktoz-dzis-policzy-czola-plonace-relacja-z-trzeciego-spotkania-ix-festiwalu-teologii-politycznej (relacja pisemna i fotograficzna)

„Polska jest jak obwarzanek”. Polskość jako nienormatywność

Obraz
Zapis dźwiękowy referatu pt.  „Polska jest jak obwarzanek”.  Polskość jako nienormatywność wygłoszonego 25 maja 2025 r. w Warszawie podczas konferencji Kondycja polska. Wczoraj i dziś . Kiedy Józef Piłsudski powiedział „Polska jest jak obwarzanek” chodziło mu o jej kresy, wschodnie i zachodnie. Jego intencją było stwierdzenie, że najbardziej wartościowe sprawy w Polsce rodzą się na obrzeżach, a nie w centrum. Dla polskich nacjonalistów konieczne było więc stwierdzenie, że autor tego bon-motu musiał być „kabotynem”. Jesteśmy być może jednym narodem na świecie, w którym stronnictwo patriotyczne jest rozbite na dwa, biegunowo wręcz przeciwne, „rządzone przez dwie trumny” obozy, z których jeden widzi dobro ojczyzny w minimalizacji (Polska piastowska), a drugi w maksymalizacji (Polska jagiellońska) jej granic. To rozbicie bierze się, jak twierdzę, ze specyficznego charakteru polskości, jej nienormatywności: być Polakiem oznacza nie być przedstawicielem żadnej określonej grupy etni...

Vernunft, Jaźń, Rationality : On the Ground of Trentowski's Critique of Hegel

Obraz
In the paper I want to sketch two ideas that emerged from my reading of Trentowski: Firstly, that Hegel’s Wissenschaftslehre , or theory of knowledge – to use Siemek’s interpretation of the term – is based on abilities, which he attributes to Vernunft . That is, it is based on the autocracy of reason ( samowładztwo rozumu ), as Libelt would call it. Secondly, although this theory of knowledge is the most progressive one in Western Philosophy, philoso phers of the East, and especially Slavic countries, shall find a more universal basis for the philosophical theory of knowledge, and this basis is the concept of ego or I , which are rough translations of Polish jaźń . about which I will say more later. Those ideas are better- or worse- developed in Trentowski’s works, but are certainly not properly exhibited and it is the task of contemporary philosophy to develop them further. What does it mean that Hegel’s philosophy is a philosophy of Vernunft ? I take Trentowski’s view to be that...